روند شکل‌گیری پروژه تولید خودروی شاسی بلند جدید ایرانی
ایده ساخت یک خودروی شاسی‌بلند ایرانی نخستین‌بار در سال ۱۴۰۱ در قالب طرح «پلتفرم ملی SUV» مطرح شد. در آن زمان، وزارت صمت و شرکت‌های بزرگ خودروسازی کشور مانند ایران‌خودرو و سایپا اعلام کردند که قصد دارند با تکیه بر توان داخلی، پلتفرمی اختصاصی برای خودروهای SUV طراحی کنند.
این طرح شامل مراحل تحقیق، طراحی، مهندسی، تست جاده‌ای و تولید آزمایشی بود. فاز نخست پروژه با طراحی شاسی مقاوم و پلتفرم مدولار آغاز شد تا بتواند در آینده برای مدل‌های مختلف SUV نیز مورد استفاده قرار گیرد.
با پیشرفت طرح، تیم‌های طراحی داخلی و خارجی روی طراحی ظاهری و ایرودینامیک خودرو تمرکز کردند. نتیجه این تلاش‌ها، بدنه‌ای با خطوط تهاجمی، چراغ‌های LED هوشمند و طراحی مدرن جلوپنجره است که هویت بصری جدیدی برای خودروهای ایرانی ایجاد کرده است.
در لایه فنی، همکاری با شرکت‌های قطعه‌سازی داخلی برای بومی‌سازی سیستم تعلیق، گیربکس اتوماتیک و سیستم مدیریت الکترونیکی خودرو انجام شده است. این رویکرد نه‌تنها هزینه تولید را کاهش داده، بلکه منجر به ایجاد اشتغال و رشد صنایع وابسته شده است.
طراحی و فناوری‌های به‌کاررفته در خودروی شاسی بلند جدید ایرانی
این SUV جدید بر اساس پلتفرم ماژولار M-SUV1 توسعه یافته است؛ پلتفرمی که قابلیت نصب موتورهای توربوشارژ، سیستم چهارچرخ محرک (AWD) و فناوری‌های ایمنی هوشمند را دارد.
در بخش پیشرانه، از موتور ۱.۶ لیتری توربوشارژ با توان ۱۸۰ اسب‌بخار و گشتاور ۲۷۰ نیوتن‌متر استفاده شده است. این موتور با گیربکس شش‌سرعته اتوماتیک هماهنگ شده و راندمان سوخت ۸.۵ لیتر در ۱۰۰ کیلومتر را ارائه می‌دهد. سیستم تعلیق چنداتصالی در محور عقب نیز پایداری و نرمی قابل‌توجهی فراهم کرده است.
از نظر فناوری‌های هوشمند، خودرو مجهز به سیستم ترمز اضطراری خودکار، هشدار خروج از خط، دوربین ۳۶۰ درجه، سنسور نقطه کور و نمایشگر مرکزی ۱۲ اینچی با پشتیبانی از اتصال هوشمند است. بدنه خودرو بر اساس استاندارد مقاومت تصادف NCAP طراحی شده و از فولاد سبک‌وزن و مقاوم ساخته شده است.
خودروسازان داخلی برای اولین بار اطلاعات فنی کامل خودرو را به‌صورت عمومی منتشر کرده‌اند تا مصرف‌کنندگان بتوانند با آگاهی دقیق‌تر انتخاب کنند. این شفافیت اطلاعاتی یکی از نقاط قوت این پروژه نسبت به نسل‌های قبلی است.
مقایسه خودروی شاسی بلند جدید ایرانی با رقبا
برای بررسی جایگاه واقعی این SUV جدید در بازار، مقایسه آن با مدل‌های خارجی ضروری است. در جدول زیر، ویژگی‌های فنی و اقتصادی این خودرو با دو مدل هم‌رده خارجی آورده شده است:
| ویژگی‌ها | شاسی‌بلند جدید ایرانی | چری تیگو ۷ پرو | هیوندای توسان 2024 |
|---|---|---|---|
| موتور | ۱.۶ لیتری توربو | ۱.۵ لیتری توربو | ۱.۶ لیتری توربو |
| قدرت | ۱۸۰ اسب‌بخار | ۱۵۶ اسب‌بخار | ۱۸۷ اسب‌بخار |
| گیربکس | ۶ سرعته اتومات | ۷ سرعته دوکلاچه | ۸ سرعته اتومات |
| سیستم محرک | دو یا چهارچرخ | دوچرخ جلو | چهارچرخ |
| مصرف سوخت | ۸.۵ لیتر | ۷.۸ لیتر | ۸.۹ لیتر |
| قیمت تخمینی (تومان) | ۱.۵ تا ۱.۸ میلیارد | ۲.۴ میلیارد | ۳ میلیارد |
همان‌طور که جدول نشان می‌دهد، تولید خودروی شاسی بلند جدید ایرانی از نظر قدرت موتور و فناوری‌های ایمنی، توان رقابت با مدل‌های چینی و حتی برخی کره‌ای‌ها را دارد، در حالی که قیمت نهایی آن بسیار پایین‌تر است.
امنیت، پایداری و سیستم‌های هوشمند
سیستم بدنه خودرو در ۱۸ نقطه حساس از فولاد با مقاومت بالا استفاده می‌کند تا در تصادفات شدید، انرژی ضربه جذب شود. همچنین سیستم پایداری الکترونیکی (ESP) و کنترل کشش (TCS) با الگوریتم‌های داخلی توسعه یافته‌اند و با جاده‌های ایران سازگاری کامل دارند.
در بخش ایمنی غیرفعال، خودرو مجهز به شش ایربگ، ترمز اضطراری خودکار و فناوری تشخیص عابر پیاده است. این خودرو موفق شده است در تست‌های داخلی وزارت صمت و استاندارد ۹۰ گانه ایران، امتیاز بسیار بالایی کسب کند.
از سوی دیگر، سیستم امنیت سایبری خودرو برای نخستین بار در ایران با فناوری رمزگذاری ECU پیاده‌سازی شده است تا احتمال نفوذ یا دستکاری الکترونیکی کاهش یابد.
بُعد اقتصادی و صنعتی پروژه
به جای واردات گسترده قطعات، بیش از ۶۵ درصد قطعات از تأمین‌کنندگان داخلی تأمین می‌شود. این اقدام منجر به تقویت صنایع پایین‌دستی و کاهش وابستگی ارزی شده است.
اطلاعات تولید، تامین قطعات، و کنترل کیفیت در سامانه هوشمند صنعت خودرو ذخیره می‌شود تا وزارت صمت بتواند در لحظه میزان تولید، مصرف مواد اولیه و وضعیت قطعات را رصد کند. این سیستم داده‌محور، دقت تصمیم‌گیری را بالا برده و جلوی هدررفت منابع را می‌گیرد.
از منظر اشتغال‌زایی، تولید خودروی شاسی بلند جدید ایرانی حدود ۴۵۰۰ شغل مستقیم و ۱۰ هزار شغل غیرمستقیم ایجاد کرده است. همچنین پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۱۴۰۵ حدود ۲۰ هزار دستگاه از این خودرو در بازار داخلی عرضه شود.
روایت مهندس طاهری از تولد SUV ایرانی
مهندس طاهری، یکی از اعضای تیم طراحی پروژه می‌گوید: «ما از روز اول می‌خواستیم خودرویی بسازیم که مردم وقتی پشت فرمانش می‌نشینند، حس غرور ملی و اطمینان داشته باشند.» او تعریف می‌کند که چطور تیم طراحی با شب‌زنده‌داری‌های طولانی، بارها شاسی و سیستم تعلیق را بازطراحی کردند تا در جاده‌های کوهستانی شمال و بیابان‌های جنوب بهترین عملکرد را داشته باشد.
یکی از چالش‌های بزرگ تیم، ساخت قطعات خاصی بود که در ایران تولید نمی‌شد. اما با همت مهندسان داخلی، تمام اجزا در داخل کشور ساخته شد. امروز، وقتی نسخه نهایی شاسی‌بلند جدید در تست جاده‌ای موفق عمل می‌کند، مهندس طاهری می‌گوید: «این لحظه‌ای است که حس می‌کنم صنعت خودروی ایران به بلوغ واقعی رسیده است.»
تأثیر تولید خودروی شاسی بلند جدید ایرانی بر بازار داخلی
ورود این خودرو به بازار ایران می‌تواند معادلات بازار خودروهای کراس‌اوور را تغییر دهد. در سال‌های اخیر، برندهای خارجی مانند چری، ام‌وی‌ام و جک بازار SUV ایران را در دست داشتند. اما اکنون، با تولید یک SUV ایرانی با کیفیت قابل‌رقابت، سهم بازار خودروهای داخلی افزایش خواهد یافت.
پیش‌بینی می‌شود قیمت این خودرو در محدوده ۱.۵ تا ۱.۸ میلیارد تومان تعیین شود؛ رقمی که در مقایسه با خودروهای وارداتی مشابه، حدود ۴۰ درصد ارزان‌تر است. این موضوع می‌تواند باعث کاهش وابستگی به واردات و تقویت تقاضا برای محصولات داخلی شود.
در بخش خدمات پس از فروش نیز، خودروساز ایرانی وعده داده که با شبکه‌ای گسترده از نمایندگی‌ها در سراسر کشور، قطعات و سرویس‌های مورد نیاز را تأمین کند.
جمع‌بندی نهایی
تولید خودروی شاسی بلند جدید ایرانی فقط یک پروژه صنعتی نیست؛ بلکه نشانه‌ای از خودباوری مهندسی و حرکت به‌سوی استقلال صنعتی کشور است. این خودرو با طراحی مدرن، فناوری‌های هوشمند، ایمنی بالا و قیمت مناسب، می‌تواند فصل تازه‌ای در بازار خودرو ایران رقم بزند.
اگر برنامه تولید و کنترل کیفیت با همین دقت ادامه یابد، این SUV می‌تواند در سال‌های آینده به یکی از محصولات صادراتی کشور تبدیل شود و جایگاه ایران را در بازار خاورمیانه و آسیای مرکزی تثبیت کند.
پرسش‌های متداول
۱. آیا تولید خودروی شاسی بلند جدید ایرانی آغاز شده است؟
بله، تولید آزمایشی در نیمه دوم سال ۱۴۰۴ آغاز شده و تولید انبوه از بهار ۱۴۰۵ شروع خواهد شد.
۲. موتور این خودرو ساخت داخل است یا وارداتی؟
پیشرانه توربوشارژ با همکاری شرکت‌های داخلی توسعه یافته و بیش از ۸۰ درصد قطعات آن در داخل کشور تولید می‌شود.
۳. این خودرو در چه کلاس قیمتی قرار دارد؟
در محدوده ۱.۵ تا ۱.۸ میلیارد تومان قرار می‌گیرد و رقیب مستقیم چری تیگو ۷ و جک K7 محسوب می‌شود.
۴. آیا نسخه چهارچرخ محرک دارد؟
بله، نسخه AWD با سیستم کنترل هوشمند گشتاور ارائه می‌شود.
۵. آیا برنامه صادرات برای این خودرو وجود دارد؟
بله، بازار هدف شامل کشورهای عراق، سوریه و برخی کشورهای آسیای میانه است.
